
Het onderzoek

Instagramrollenspel
Twitterrecesenten
Deel twee van de verwerkingsopdracht was gebaseerd op Twitter, een
minder frequent gebruikt platform bij deze leeftijdsgroep. Hier plaatsten ze
één tweet waarin ze goede en minder goede kenmerken van het boek aanhaalden.
Een minirecensie dus.
Het feit dat ze er niet echt vertrouwd mee waren, werd al snel duidelijk. Niet
alleen waren er problemen bij het inloggen, ook wisten de leerlingen niet hoe
ze een boekrecensie in een tweet van 280 tekens konden proppen. Dit onderdeel
van de opdracht viel dus minder in de smaak. Moesten ze een voorbeeld gehad
hebben, was dit waarschijnlijk vlotter verlopen. Zoals het er nu naar uitzag,
waren de meeste leerlingen geen geboren twitterrecensenten.
Leesmotivatie
De Instagramopdracht was goedgekeurd, Twitter kon beter, maar hoe was het nu uiteindelijk gesteld met de leesmotivatie? Wat het antwoord op die vraag betreft, was de klasgroep te verdelen in verschillende teams.
Team 'joepie, lezen!'
Deze leerlingen lezen sowieso graag. Zij vonden de opdracht leuk om aan te werken, maar het
had geen effect op hun leesmotivatie. Voor deze 25% van de klas gaat het niet
om de taak die aan een boek gekoppeld wordt. Ze genieten van het lezen omwille
van het verhaal, iets anders heeft daar geen invloed op.
Team 'lezen is saai'
Deze 25% van de leerlingen leest niet graag. Punt. Daar
verandert een leuke, aan hun leefwereld gelinkte opdracht helemaal niks aan.
Het is en blijft in hun ogen tijdverspilling. Zij vonden het, net als de
anderen, fijn om aan de taak te werken, maar hun motivatie om te lezen is
jammer genoeg op hetzelfde lage niveau gebleven.
Team 'het blijft een verplichting'
Maar liefst 42% van de leerlingen leest niet graag als het een
verplichting is. Voor hen had deze specifieke opdracht dus ook geen effect op
hun leesmotivatie. Bij eender welke boekbesprekingsopdracht daalt hun
motivatie, omdat iets wat ze leuk vinden niet meer spontaan, maar gestuurd door
de leerkracht moet gebeuren. Zij zien zo'n verwerkingsopdracht eerder als een
last bij het lezen. Deze keer vonden velen het wel een iets leukere
verplichting dan anders, maar het heeft hun visie op 'lezen voor school' niet
kunnen veranderen.
Team 'meer gemotiveerd'
Slechts 8% van de leerlingen - omgerekend dus één leerling van
de twaalf - gaf aan dat de integratie van sociale media ervoor zorgde dat de
motivatie om het boek te lezen hoger lag dan normaal. Hij geeft wel toe dat het boek saaier
werd naarmate hij verder las, maar hij vond het toch al minder erg om te doen
dan anders.
Waardevol onderzoek
Algemeen bekeken viel het resultaat dus wat tegen, maar toch ishet onderzoek zeker waardevol. Hoewel de leesmotivatie slechts bij een zeer beperkte groep gestegen was, heeft de integratie van sociale media in het literatuuronderwijs zeker een meerwaarde. Iets wat de leerlingen normaal gezien niet zo graag doen (lees: boeken lezen en daar opdrachten bij maken), werd nu als aangenamer ervaren omdat er een leuke en relevante opdracht aan gekoppeld werd. Het lezen zelf heeft dus niet meteen meer likes gekregen, maar de fase daarna wel. Het project bevat, mits enkele aanpassingen, veel potentieel om verder ingezet te worden binnen het vak Nederlands.
"Liever dit soort opdrachten dan de old-school boekbesprekingen en verslagen."
Go social!
De integratie van sociale media in het klasgebeuren in zijn geheel is ook iets om verder over na te denken. Leerlingen geven zelf aan dat ze het fijn zouden vinden moest er meer gebruik van gemaakt worden tijdens de lessen. Bij deze dus een boodschap aan alle leerkrachten: maak je lessen nieuwe media-proof en speel in op de digitale leefwereld van je leerlingen. Dare to go social!
