Sociale media in het onderwijs
Meer likes voor lezen!
Ziet u nog
vaak iemand met een boek in het openbaar? Op de bus, in de trein, op een
terrasje?
Nee, dat is al een tijdje niet meer zo hip. Als we even niets te doen hebben nemen
we onze smartphone erbij. Ook bij jongeren is dit het geval. Slechts één op de
vijf 15-jarigen grijpt nog spontaan naar een boek. Vooral leerkrachten vragen
zich dan het volgende af: hoe kunnen we boeken weer 'trending' maken en lezen
meer 'likes' bezorgen?
Uiteraard hangt het af van persoon tot persoon, maar de algemene tendens is dat jongeren in hun vrije tijd liever in contact blijven met elkaar en de buitenwereld dan te ontsnappen naar een andere wereld in een boek. Dat laatste wordt steeds vaker gezien als een inspanning, niet meer als ontspanning. Toch moet er voor het vak Nederlands af en toe nog eens gelezen worden, want dat is belangrijk om verschillende redenen. Het draagt onder andere bij tot de ontwikkeling van verbeelding, empathie, normen en waarden. Bovendien is begrijpend lezen een belangrijke vaardigheid die enkel getraind kan worden door - jawel - te lezen.
Nieuwe verhalen
Die
voorkeur voor de smartphone wordt als een mogelijke oorzaak gezien van de
dalende leesmotivatie bij leerlingen, vooral rond de leeftijd van 15 jaar.
Hoewel, in die nieuwe digitale media zijn ook regelmatig verhalen terug te
vinden. Het internet en sociale media bewijzen namelijk dat we vertellers van
verhalen gebleven zijn, maar dat we dat nu simpelweg op een andere manier doen.
Vaak met meer beeldmateriaal, maar ook nog steeds door gebruik te maken van
tekst. De verhalen die in boeken verteld worden, kunnen tegenwoordig evengoed
vertaald worden naar een verhaal op sociale media.
Digifans en boekenwurmen verenigd
Dus waarom zouden we de opmars van digitale media niet zien als
een kans? De digifans en de boekenwurmen verenigen door boeken en sociale media
te combineren in het onderwijs?
Een recent uitgevoerd project, bedacht door een laatstejaarsstudente aan de
lerarenopleiding, had deze doelstelling voor ogen. Twaalf leerlingen uit het
vierde middelbaar kregen de opdracht in groepjes van drie hetzelfde boek te
lezen. Daarna mochten ze aan de slag met Instagram en Twitter. Kortom, iets wat
door jongeren in vele gevallen als niet meer zo leuk wordt ervaren, werd
gekoppeld aan iets waarmee ze dagdagelijks bezig zijn: hun smartphone en
sociale media-platformen. Er werd bewust gekozen voor een heel erg populair en
een ietwat onbekender medium voor dit doelpubliek.
Zijn leerlingen meer gemotiveerd om te lezen als de verwerkingsopdracht aan hun leefwereld gelinkt wordt met behulp van sociale media? Dat was de grote vraag in dit onderzoek.